عطرهای جدید میوه‌ای
ترندها: نُت‌های میوه‌ای موجی از عطرهای جدید را دربر گرفته‌اند
در نمایشگاه ۲۰۲۵ Esxence، نُت‌های میوه‌ای به‌معنای واقعی کلمه چشم‌انداز بویایی عطرسازی نیش و فراتر از آن را اشغال کرده بودند. این روند که پس از بحران بهداشتی کووید-۱۹ پدیدار شد، امسال کاملاً تثبیت شده است؛ روندی که از جذابیت پرنشاط، شاد و نوستالژیک نُت‌های میوه‌ای نیرو می‌گیرد. موفقیت کنونی نُت‌های میوه‌ای در دنیای عطرها تا حد زیادی حاصل غنی‌تر شدن پالت مواد اولیه، و افزایش سطح طبیعی بودن ترکیبات آن‌هاست که به رویکردی تازه و زنده در خلق این نُت‌ها منجر شده است. چهار تن از متخصصان این حوزه شامل علیانور ماسنه (Symrise)، پاتریس رِویار (Maelstrom)، سسیل دِلِر (مدیر بازاریابی عطرهای فاخر اروپا) و الئا نویان (رئیس بخش مواد طبیعی Givaudan) به بررسی این ترند بسیار محبوب می‌پردازند.
میوه‌ها، زبان جدیدی برای لذت
سسیل دِلِر می‌گوید: «نُت‌های میوه‌ای که مدت‌ها مترادف با گریز از واقعیت بوده‌اند، همچون نمونه‌هایی از برند Escada، اکنون به زبانی سرزنده برای لذت بدل شده‌اند.» موفقیت عطرهایی مانند Lost Cherry و Bitter Peach از برند Tom Ford، همراه با گسترش اسپری‌های بدن، به بازگشت پرقدرت نُت‌های میوه‌ای دامن زده است. برندهای نیشِ فعال در شبکه‌های اجتماعی این شور و هیجان را تشدید کرده‌اند و از تأثیر بصری میوه‌ها بهره برده‌اند. به گفته دِلِر، «این شوق همچنین به استفاده نمادین نسل Z از ایموجی‌ها مربوط می‌شود.» برندها با قدرت از این ترند بهره گرفته‌اند و تصویرسازی نوستالژیک و بازیگوشانه‌ای پدید آورده‌اند.
میوه، حس خوشایند جدید
روندهای غذایی در شبکه‌های اجتماعی، پیوند میان میوه و لذت را تقویت می‌کنند. پاتریس رِویار می‌گوید: «میوه‌ها نُت گورماند (خوراکی) جدید هستند، اما با تصویری سالم‌تر—even if they’re often synthetic—هرچند اغلب ترکیباتشان مصنوعی است.» در پس‌زمینه این روند، نوعی میل به بازگشت به طبیعت وجود دارد که در دوران همه‌گیری کووید-۱۹ پدید آمد. به گفته علیانور ماسنه، نباید از جذابیت بازار آمریکا نیز غافل شد؛ «بازاری که علاقه زیادی به نُت‌های میوه‌ای دارد.»
یکی دیگر از عوامل مهم در محبوبیت میوه‌ها، که هنوز کمتر شناخته شده، استفاده گسترده از سیگارهای الکترونیکی در میان نسل Z است؛ سیگارهایی که اغلب طعم‌های بسیار میوه‌ای دارند. این مسئله به گفته ماسنه و رِویار، به تثبیت نقش میوه در صنعت عطرسازی کمک کرده است. از دید این دو عطرساز، «میوه‌ها به‌راحتی با بیشتر خانواده‌های بویایی سازگاری دارند.»
میوه‌هایی زنده‌تر از طبیعت
در دل ترندهای خوراکی، میوه‌های یخ‌زده، کبابی یا به‌صورت میلک‌شیک، الهام‌بخش عطرسازان برای بازآفرینی نُت میوه‌ای شده‌اند. سسیل دِلِر توضیح می‌دهد: «این نُت دیگر به سبک سنتی دخترانه تعلق ندارد، بلکه به رایحه‌ای با امضای خاص تبدیل شده که از طریق بازی با بافت‌ها و رنگ‌ها ساخته می‌شود.» آزمایش‌های مصرف‌کننده Givaudan این دیدگاه را تأیید می‌کند: «حس گاز زدن یک میوه تازه می‌تواند نوعی اعتیاد ایجاد کند و علاقه فوری به رایحه به‌وجود آورد، چراکه گوشت میوه تداعی‌گر پوست سکسی است.»
در این دوران پرآشوب، میوه‌ها به‌دلیل القای احساسات مثبت، بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند. دِلِر می‌گوید: «همانند نُت‌های مشک و وانیل، نُت‌های میوه‌ای از جمله رایحه‌هایی هستند که مدام خود را بازآفرینی می‌کنند و همواره حس لذت، شهوانیت و آرامش می‌دهند.»
تماس نزدیک با دنیای طعم‌دهنده‌ها
از آغاز عطرسازی مدرن، میوه‌ها همواره یک چالش فنی بوده‌اند. الئا نویان به پیوند عمیق نُت‌های میوه‌ای با دنیای طعم‌دهنده‌ها اشاره می‌کند: «از همان سال ۱۸۵۲، عصاره گلابی در شیرینی‌های Pear Drops در نمایشگاه جهانی لندن استفاده شد. سپس در سال ۱۹۰۵، آلدئید C14 با رایحه هلویی-میوه زرد به‌عنوان یک مولکول مصنوعی معرفی شد.» به‌جز جوانه انگور فرنگی سیاه (blackcurrant bud) که نخستین‌بار در سال ۱۹۶۹ در عطر Chamade از Guerlain استفاده شد، پالت میوه‌ای تا اوایل دهه ۲۰۰۰ پیشرفت چندانی نکرد، تا اینکه Givaudan مجموعه‌ای از مولکول‌های مصنوعی مانند لاکتون‌هایی با رایحه نارگیل و Paradisamide™ با نُت‌های میوه‌های گرمسیری را معرفی کرد. در سال ۲۰۲۰ نیز مولکول جدیدی به نام Ebelia معرفی شد؛ نُت لیچی با ته‌رایحه انگور سیاه که با آکوردهای گُلی به‌خوبی هماهنگ می‌شود.
نویان تأکید می‌کند: «فراتر از یک ترند گذرا، این تجدید حیات نُت‌های میوه‌ای، تا حد زیادی مدیون نوآوری‌های صنعتی است.»
در سال ۲۰۱۷، برنامه Base Delight از Givaudan تحولی بنیادین ایجاد کرد: با استفاده از منابع آروماتیک (طعم‌دهنده‌ها)، امکان ساخت پایه‌های بویایی تصویری فراهم شد که تأثیر احساسی و حسی بالایی داشتند و جذابیت اولیه نُت‌های میوه‌ای را ثبت می‌کردند.
پالت در حال دگرگونی
پیشرفت مهم دیگر، مفهوم آپ‌سایکلینگ (Upcycling) است. با بهره‌گیری از محصولات جانبی صنعت غذا مانند آب‌میوه‌های پوره‌شده، خانه‌های عطرسازی توانسته‌اند عصاره‌های طبیعی با کیفیت بالا تولید کنند. شرکت Symrise در این حوزه پیشگام است و در سال ۲۰۲۲ عصاره توت‌فرنگی Symtrap را معرفی کرد که دو سال بعد علیانور ماسنه از آن در عطر Armure Mara از Paco Rabanne استفاده کرد. او توضیح می‌دهد: «این نخستین توت‌فرنگی طبیعی در صنعت عطرسازی است. Symtrap به نُت توت‌فرنگی بُعدی شیک‌تر و پالوده‌تر می‌دهد، چرا که رایحه سنتی توت‌فرنگی می‌تواند شیمیایی به‌نظر برسد. و از آنجا که توت‌فرنگی همواره یادآور خاطرات کودکی است، طبیعی جلوه‌دادن آن بسیار جالب توجه است.» او همچنین از کنتراست روشن-تاریک حاصل از بازی میان لطافت کودکانه توت‌فرنگی و مردانگی پچولی می‌گوید که با زبان جسورانه برند Paco Rabanne هماهنگ است.
در Givaudan، آپ‌سایکلینگ به تولید عصاره‌هایی مانند Apple Oil Orpur™ (۲۰۱۷)، Peach Alcoholate (۲۰۲۱) و Strawberry Alcoholate (۲۰۲۳) انجامیده است. الئا نویان می‌گوید: «برای این نوآوری‌ها، نیاز به همکاری گسترده با صنعت آب‌میوه وجود دارد تا افکت موردنظر برای عطرسازان حاصل شود (حسی ترد، آبدار و…). این عصاره‌های طبیعی نُت ابتدایی را ارائه می‌دهند که سپس با ترکیبات مصنوعی یا پایه Delight تقویت می‌شود.»
در میان ابزارهای کلیدی Givaudan، تکنولوژی Scent Trek™ نیز قرار دارد که با فناوری headspace، رایحه میوه‌های منجمد نیتروژنی را استخراج می‌کند و اثری شگفت‌انگیز از تازگی و طبیعی بودن ارائه می‌دهد.
پاتریس رِویار هشدار می‌دهد: «اما این مواد اولیه همچنان کمیاب، گران و گاه منحصربه‌فرد برای برخی برندها هستند. عصاره طبیعی باید به میزان کافی استفاده شود تا تأثیرگذار باشد، اما به‌دلیل هزینه، اغلب به‌صورت محدود به‌کار می‌رود. به همین دلیل، باید با آکوردهای مصنوعی تکمیل شود که درنهایت می‌تواند همان حس واقع‌گرایانه را منتقل کند و نواقص مواد طبیعی را هم هموار کند. البته این نوآوری‌ها همچنان در حال پیشرفت‌اند و امکان خلاقانه بسیار زیادی را فراهم می‌کنند. افزون بر آن، برای برندها نیز مزیتی رقابتی است که بتوانند بر طبیعی بودن محصول خود تأکید کنند.»
میوه‌های محبوب و ترندهای آینده
برخی نُت‌های میوه‌ای کلاسیک مانند انگور فرنگی سیاه، انجیر، ریواس، توت‌ها و میوه‌های قرمز همچنان بازتفسیر می‌شوند. عطر La Petite Robe Noire (Guerlain, 2012) و Lost Cherry (Tom Ford, 2018) گیلاس را در مرکز توجه قرار دادند. نُت‌های شیر-نارگیل نیز با حس آفتابی و آرامش‌بخش خود، که پس از همه‌گیری کووید-۱۹ بازگشتند، هنوز پرطرفدارند.
اما اکنون تمرکز بر میوه‌های گرمسیری است، به‌ویژه پس از موفقیت عطر Oud Maracuja از Maison Crivelli (2023). علیانور ماسنه می‌گوید: «این میوه‌های شاد و درخشان حسی پاپ و مدرن دارند.» به گفته پاتریس رِویار، نُت‌های پشن‌فروت، گوآوا و انبه در بسیاری از عطرهای Fugazzi و Born To Stand Out در نمایشگاه Esxence بسیار دیده شدند.
ماسنه همچنین می‌افزاید: «ما شاهد آغاز ترند موز نیز هستیم، هرچند هنوز انتخابی جسورانه است.» موز به‌خوبی با گل یاس هماهنگ می‌شود و برای سبک پاپ برندهای نیش نوظهور کاملاً مناسب است.
میوه‌های قرمز همچنان در هر دو حوزه لوکس و نیش پرطرفدارند و به‌صورت طبیعی، سس‌مانند (coulis) یا میلک‌شیکی عرضه می‌شوند. دِلِر به توت‌فرنگی‌های به‌کاررفته در Yum Bougee Marshmallow 81 از برند Kayali و Miami Shake از Juliette Has A Gun اشاره می‌کند. موفقیت‌های اخیر Chanel Eau Splendide (2025) و La Vie Est Belle Elixir (2024) از Lancôme نیز از محبوبیت تمشک حکایت دارد
یکی دیگر از میوه‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی محبوب شده، آلو است؛ میوه‌ای بدون هویت بویایی مشخص، اما سرشار از ظرفیت بیانی احساسی. دِلِر می‌گوید: «در ادامه ترند نُت‌های میوه‌ای-گورماند، شاهد گرایش به افکت‌های شبیه به لیکور هستیم که رایحه‌هایی مانند براندی، کنیاک، رام یا سیب پخته را تداعی می‌کنند؛ مانند Angel’s Share از برند By Kilian.» پاتریس رِویار نیز تأکید می‌کند: «میوه‌ها به‌واسطه فرهنگ غذایی ما، فرصت‌هایی برای تفسیرهای گوناگون فراهم می‌کنند؛ از میوه تازه گرفته تا مربا، میوه پخته و…»
در نهایت، نُت‌های مرکبات نیز می‌توانند از این رویکرد غنی‌تر پیروی کنند، با وجوه گوشتی و اسیدی، که به بازآفرینی اُدوفرِش‌ها با تضاد بیشتر می‌انجامد. پاتریس رِویار و سسیل دِلِر هر دو معتقدند: «آنچه مسلم است، این است که احیای دسته میوه‌ای‌ها تازه در آغاز راه است.»